turtul
Siedlisko młyńskie Turtul położone jest wśród ozu turtulskiego na rzece Czarna Hańcza. Nazwa miejsca ma pochodzić od nazwiska młynarza, ale całkiem jest możliwe, że ma charakter dźwiękonaśladowczy - stuku młyńskiego koła. Dokumenty mówią o tym, iż młyn ten istniał już w 1645 roku - czyli kiedy jeszcze całą okolicę zajmowała puszcza. Można zastanawiać się nad przydatnością młyna w środku puszczy...
W okresie międzywojennym stał tu już młyn murowany. Według dokumentów historycznych młyn stał w Turtulu już w połowie XVII wieku. Był czynny do 1963 roku. Obecnie zachowała się część jego gospodarcza z domem mieszkalnym, zbudowanym z cegły w 1933 roku. Całość tego obiektu zajmuje Zarząd Suwalskiego Parku Krajobrazowego.
Z młyna zaś pozostały jedynie ruiny murów, a przed nimi grobla i stawidło młyńskie - spiętrzające wody Czarnej Hańczy. Dzięki nim powstał uroczy zakątek z przedmłyńskim stawem o cechach jeziorka. Wokół nad nim wznoszą się wysokie i strome krawędzie doliny. Należą one do ciągu tzw. ozu turtulskiego.
Ozy są to wały lub ciągi wzgórz o dość stromych zboczach, zbudowane z piasków i żwirów. Wytworzyły się w wyniku akumulacyjnej działalności wód spływających krawędziami, tunelami i szczelinami lodowca. Oz turtulski ciągnie się dnem doliny Czarnej Hańczy i skręca w dolinę rzeczki Kozikówki. Ma długość 2,8 km, tworzy go 13 rozciągniętych pagórków o wysokości do 17 m.